Bơ rang cà phê có nên dùng không?

Có bao giờ bạn thắc mắc điều gì đã tạo nên màu sắc và mùi thơm đặc trưng ấy không? Liệu bơ rang cà phê có phải là bí quyết tạo nên hương vị đặc trưng, hay chỉ là một thói quen cần phải thay đổi? Bài viết này sẽ đi sâu phân tích từ lịch sử rang cà phê, lợi ích của bơ rang cà phê và những tác hại của bơ rang cà phê để giúp bạn có cái nhìn toàn diện nhất. 

Bơ rang cà phê

Để hiểu tại sao bơ rang cà phê lại tồn tại và phát triển mạnh mẽ ở Việt Nam, chúng ta cần quay ngược dòng thời gian về những năm tháng khó khăn của lịch sử. Sau chiến tranh, nền kinh tế còn nhiều hạn chế, việc tiếp cận nguồn hạt cà phê Arabica chất lượng cao là điều không hề dễ dàng. 

Trong bối cảnh đó, người rang cà phê Việt Nam đã nảy ra ý tưởng sử dụng bơ, mỡ động vật hoặc các loại gia vị khác để rang cùng hạt cà phê. Đây không chỉ là một giải pháp tình thế mà còn là một bí quyết rang cà phê được truyền lại qua nhiều thế hệ.

Mục đích chính của việc tẩm bơ không chỉ để tăng hương vị mà còn để giải quyết một số vấn đề thực tiễn:

• Tạo màu và độ bóng: Khi được rang cùng bơ, hạt cà phê sẽ có màu nâu cánh gián hoặc đen bóng vô cùng bắt mắt. Màu sắc này không chỉ tạo nên vẻ ngoài hấp dẫn mà còn là dấu hiệu nhận biết của bơ rang cà phê truyền thống. 
• Tăng trọng lượng: Bơ và các chất phụ gia khác sẽ ngấm vào hạt cà phê, làm tăng trọng lượng của chúng. Điều này có ý nghĩa kinh tế quan trọng, giúp các nhà kinh doanh gia tăng lợi nhuận.
• Che khuyết điểm: Bơ rang cà phê có khả năng che giấu những khuyết điểm của hạt cà phê kém chất lượng như hạt bị vỡ, cháy hoặc có mùi mốc. Hương vị đậm đà, ngậy béo của bơ sẽ lấn át những mùi vị không mong muốn, tạo ra một sản phẩm có hương vị đồng đều và dễ chấp nhận hơn đối với đa số người tiêu dùng.
• Tạo hương vị đặc trưng: Đây là lý do quan trọng nhất khiến nhiều người vẫn trung thành với phương pháp này. Hương thơm béo ngậy, mùi bơ đậu nành nồng nàn đã trở thành một phần của hương vị cà phê truyền thống, một văn hóa cà phê Việt Nam không thể tách rời.

Phân tích khoa học về lợi ích và tác hại của bơ rang cà phê

Mặc dù bơ rang cà phê mang lại những lợi ích nhất định về mặt hương vị và kinh tế trong quá khứ, nhưng dưới góc độ khoa học và sức khỏe, phương pháp này lại tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Lợi ích của bơ rang cà phê

• Hương vị đậm đà và quen thuộc: Đối với nhiều người, vị béo của bơ hòa quyện với vị đắng của cà phê đã tạo nên một hương vị đặc trưng, khó quên. Đây là một phần của trải nghiệm văn hóa, khiến họ cảm thấy hoài niệm và thân thuộc.
• Màu sắc và độ sánh: Cà phê sau khi được rang với bơ thường có màu sắc đậm, tạo cảm giác mạnh mẽ, sánh đặc khi pha ra. Điều này rất được ưa chuộng trong văn hóa cà phê truyền thống, đặc biệt là khi pha cà phê sữa đá.

Tác hại của bơ rang cà phê

• Gây hại cho sức khỏe: Khi bơ và các loại chất béo khác bị đun nóng ở nhiệt độ cao trong quá trình rang, chúng sẽ biến chất và tạo ra các hợp chất có hại cho cơ thể. Các chất béo chưa bão hòa có thể chuyển hóa thành chất béo bão hòa, làm tăng nồng độ cholesterol trong máu, gây nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. 
• Che mờ hương vị nguyên bản: Mục tiêu của rang cà phê hiện đại là làm nổi bật hương vị nguyên bản của hạt cà phê, từ vị chua thanh của Arabica cho đến vị đắng đặc trưng của Robusta. Rang tẩm bơ và các phụ gia khác sẽ hoàn toàn làm mất đi những đặc tính tinh tế đó. 
• Gây oxy hóa cà phê: Lớp bơ bám trên bề mặt hạt cà phê sẽ làm tăng tốc độ oxy hóa cà phê sau khi rang. Thời gian bảo quản của bơ rang cà phê thường ngắn hơn rất nhiều so với cà phê rang mộc.
• Tiêu chuẩn chất lượng thấp: Việc sử dụng bơ, mỡ và các phụ gia khác cho phép người sản xuất dùng những loại hạt cà phê kém chất lượng, thậm chí là những hạt đã bị mốc, hư hỏng. Cà phê tẩm được bán tràn lan trên thị trường với giá rẻ, gây khó khăn cho những nhà sản xuất chân chính muốn tạo ra cà phê sạch và chất lượng.

Các phụ gia khác ngoài bơ

Không chỉ có bơ, quá trình rang tẩm ở Việt Nam còn sử dụng nhiều loại phụ gia khác để tạo hương vị và màu sắc. Các chất này bao gồm rượu, hương liệu nhân tạo như hương vani, hương caramel, thậm chí là đường hoặc muối.

Khi rang ở nhiệt độ cao, đường sẽ bị caramen hóa, tạo màu nâu sẫm và vị ngọt cháy. Việc sử dụng các hương liệu hóa học còn có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài.

Một số cơ sở sản xuất còn trộn cả bắp rang, đậu nành rang vào để tăng trọng lượng và giảm giá thành. Tất cả những phụ gia này đều làm mất đi hương vị nguyên bản của cà phê, biến nó thành một loại thức uống mang hương vị nhân tạo, khó có thể so sánh được với specialty coffee hay cà phê rang mộc truyền thống.

Xem thêm bài viết liên quan: 5 Bước rang cà phê với bơ tại nhà thơm lừng khó cưỡng

Góc nhìn văn hóa và xã hội về bơ rang cà phê

Việc sử dụng bơ rang cà phê không chỉ là một vấn đề kinh tế hay sức khỏe, mà còn là một phần không thể tách rời của văn hóa cà phê Việt Nam. Tại sao cà phê tẩm vẫn có chỗ đứng vững chắc, dù cho các phương pháp rang mộc hiện đại ngày càng phổ biến?

• Sự hoài niệm và ký ức: Đối với nhiều thế hệ, hương vị của cà phê rang bơ gắn liền với ký ức tuổi thơ, với những buổi sáng vội vã trước khi đến trường, hay những câu chuyện rôm rả bên ly cà phê vỉa hè cùng bạn bè. Hương thơm bơ béo ngậy, vị đắng đậm đà đã trở thành một phần của “hương vị của mẹ”, “hương vị của quê hương”. 
• Thói quen thưởng thức: Gu cà phê hiện đại có thể đang hướng đến sự tinh tế, nhưng đa số người tiêu dùng Việt Nam vẫn quen thuộc với vị đắng, mạnh. Họ tìm kiếm một ly cà phê đậm đà, giúp tỉnh táo ngay lập tức, và bơ rang cà phê đáp ứng hoàn hảo yêu cầu này. 
• Không gian và trải nghiệm: ơ rang cà phê gắn liền với cà phê vỉa hè là một biểu tượng của văn hóa cà phê bình dân. Nơi đây không có máy móc phức tạp, không có không gian sang trọng, chỉ có những chiếc phin nhỏ giọt và hương cà phê nồng nàn. 

Thách thức và cơ hội thị trường của bơ rang cà phê

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, việc sử dụng bơ rang cà phê đặt ra nhiều thách thức cho ngành cà phê Việt Nam nhưng cũng mở ra những cơ hội mới.

• Bài toán kinh tế: Hạt Robusta thô thường có giá thành thấp hơn nhiều so với Arabica, và việc sử dụng các chất phụ gia giá rẻ giúp giảm đáng kể chi phí sản xuất. Điều này cho phép các nhà sản xuất bán cà phê tẩm với giá rất cạnh tranh, phù hợp với túi tiền của đại đa số người tiêu dùng. 
• Sự cạnh tranh trong thị trường specialty: Khi các thương hiệu cà phê quốc tế và trong nước tập trung vào specialty coffee và cà phê sạch, việc duy trì phương pháp rang tẩm sẽ kìm hãm sự phát triển của ngành. Người tiêu dùng ngày càng thông thái, họ muốn biết rõ nguồn gốc cà phê và quy trình sản xuất.
• Cơ hội cho người nông dân và nghệ nhân: Việc chuyển sang rang mộc và công nghệ rang cà phê hiện đại sẽ tạo ra một chuỗi giá trị minh bạch hơn. Người nông dân sẽ được trả giá cao hơn cho hạt cà phê chất lượng, thay vì bị ép giá bởi thị trường hàng hóa.

Lựa chọn của thời đại mới

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và nhận thức về sức khỏe ngày càng tăng, gu cà phê hiện đại đã có sự thay đổi rõ rệt. Người tiêu dùng không chỉ muốn một ly cà phê ngon, mà còn muốn biết rõ nguồn gốc cà phê, quy trình sản xuất và thành phần của nó. 

Rang mộc để tôn vinh hương vị tự nhiên

Rang mộc là một tiêu chuẩn rang cà phê hiện đại, trong đó hạt cà phê khi được rang sẽ không sử dụng bất kỳ chất phụ gia nào khác. Mục đích của phương pháp rang mộc là làm tăng nổi bật hương vị tự nhiên, điểm đặc trưng của từng loại hạt.

• Hương vị đa dạng: Một khi loại bỏ bơ và các phụ gia, bạn sẽ khám phá ra một thế giới hương vị hoàn toàn mới của cà phê. Hạt cà phê Arabica sẽ mang hương hoa, trái cây, vị chua thanh thoát. 
• Tốt cho sức khỏe: Rang mộc cà phê không tạo ra các chất độc hại từ chất béo bị cháy. Do đó, đây là lựa chọn an toàn và lành mạnh hơn rất nhiều.
• Thời gian bảo quản lâu hơn: Không có chất béo bên ngoài, hạt cà phê rang mộc sẽ được bảo quản lâu hơn, giữ được độ tươi mới trong một khoảng thời gian dài.

Bơ rang cà phê vs rang mộc – Hai trường phái đối lập

Bảng so sánh sau đây sẽ cho bạn cái nhìn tổng quan về sự khác biệt giữa hai trường phái này:

Sự hài hòa giữa truyền thống và hiện đại của bơ rang cà phê

Với những phân tích trên, chúng ta có thể đi đến một câu trả lời rõ ràng cho câu hỏi ban đầu: Bơ rang cà phê có nên dùng không?

Từ góc độ của ngành cà phê hiện đại, lời khuyên dành cho bạn là không nên dùng. Mặc dù bơ rang cà phê đã từng là một giải pháp hữu ích và là một phần của văn hóa cà phê Việt Nam, nhưng trong kỷ nguyên của chất lượng, sức khỏe và sự minh bạch, phương pháp này đã không còn phù hợp.

• Về chất lượng: Bơ và các phụ gia làm che lấp đi hương vị nguyên bản, khiến bạn không thể thưởng thức được trọn vẹn sự tinh túy của hạt cà phê.
• Về sức khỏe: Các chất béo bị biến chất trong quá trình rang ở nhiệt độ cao có thể gây hại cho sức khỏe về lâu dài.
• Về sự phát triển: Việc tiếp tục sử dụng phương pháp bơ rang cà phê sẽ kìm hãm sự phát triển của ngành cà phê Việt Nam, khiến chúng ta khó có thể cạnh tranh với thị trường specialty coffee toàn cầu.

Thay vào đó, việc chuyển sang rang mộc và công nghệ rang cà phê hiện đại không chỉ giúp nâng cao giá trị của hạt cà phê Việt Nam mà còn bảo vệ sức khỏe của người tiêu dùng. Đó là cách để tôn vinh sự cần cù của người nông dân và sự tinh tế của nghệ thuật rang cà phê hiện đại.

Nếu bạn là một người yêu cà phê truyền thống và vẫn muốn thưởng thức hương vị quen thuộc. Hãy lựa chọn những sản phẩm từ các thương hiệu cà phê uy tín, có quy trình rang xay rõ ràng và sử dụng những loại bơ thực phẩm an toàn.

Nhưng nếu bạn muốn khám phá thế giới cà phê rộng lớn, với những hương vị phong phú và những câu chuyện đầy cảm hứng, hãy thử tìm đến những ly cà phê rang mộc và cảm nhận sự khác biệt của nó.

Tương lai của văn hóa cà phê Việt Nam không nằm ở việc quay lại quá khứ, mà ở sự kết hợp giữa việc trân trọng truyền thống và mạnh dạn đổi mới, đưa hạt cà phê Việt vươn tầm thế giới.

Kết luận

Bài viết trên đã giúp cho bạn một phần để hiểu rõ thêm về bơ rang cà phê, những lợi ích, tác hại và thách thức trên thị trường của bơ rang cà phê. Nếu bạn có nhu cầu mua máy rang cà phê thì thương hiệu Mon Roaster là giải pháp dành cho bạn, Mon Roaster chuyên cung cấp các máy rang cà phê từ 3kg đến 120kg tùy thuộc vào nhu cầu của bạn.

Mon Roaster là một thương hiệu uy tín và nhận được rất nhiều phản hồi tốt từ khách hàng. Hãy là một người tiêu dùng thông thái, hãy tìm hiểu thật kỹ lưỡng trước khi quyết định mua để tránh những trường hợp không như ý xãy ra trong quá trình mua hàng.