Top 6 vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam

Từ thế kỷ 19, cây cà phê đã xuất hiện ở Việt Nam. Theo thời gian cây cà phê dần đã trở thành loài giúp mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người Việt. Vậy cùng MON ROASTER tìm hiểu top 6 vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam nhé!

Những vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam

Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu cà phê top đầu thế giới. Giờ đây cây cà phê ở Việt Nam đã trở thành cây chủ lực của nền nông nghiệp. Nhưng không phải nơi nào cũng trồng được cà phê tại Việt Nam. Cây cà phê thích hợp sống trong điều kiện ở những vùng đất đồi núi cao trên mực nước biển khoảng 600m. Vì vậy, vùng trồng cây phê nổi tiếng tại Việt Nam xuất hiện.

Vùng Tây Bắc

Tây Bắc thuộc một trong ba Vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam, đặc biệt là về loại cà phê Arabica, hay còn gọi là cà phê chè. Vùng này có địa hình được chia cắt phức tạp, bao gồm núi trung bình và núi cao bao quanh, ở giữa là các bồn địa lớn, nhỏ. Trong đó còn bao gồm những cao nguyên như cao nguyên Mộc Châu, Điện Biên, Lai Châu.

Đặc điểm địa lý và khí hậu: Mặc dù độ cao của một số vùng đất không lý tưởng lắm, nhưng vẫn có thể trồng cà phê Arabica. Điều này là nhờ vị trí gần vĩ tuyến Bắc, mang đến điều kiện khí hậu đặc trưng với mùa đông lạnh, khô và mùa hè mát mẻ, có mưa.

Sự chênh lệch nhiệt độ ngày đêm lớn cũng góp phần vào việc phát triển hương vị cho hạt cà phê. Tuy nhiên, so với Tây Nguyên, điều kiện khí hậu ở Tây Bắc có thể khắc nghiệt hơn vào mùa đông, đòi hỏi sự chăm sóc đặc biệt cho cây cà phê.

Chất lượng và tiềm năng phát triển: Sản phẩm cà phê Arabica ở Tây Bắc cho ra chất lượng khá tốt, với hương vị đặc trưng riêng. Nhiều nghiên cứu của Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam chỉ ra rằng: Bên cạnh diện tích cà phê chè đang phát triển mạnh ở khu vực nông tỉnh Điện Biên, còn có nhiều vùng khác có thể trồng cà phê chè hơn nữa, dự đoán đưa diện tích cà phê chè vùng Tây Bắc còn tăng lên đáng kể trong tương lai.

Các tỉnh như Sơn La, Điện Biên, Lai Châu đang nỗ lực phát triển cà phê Arabica theo hướng bền vững, nâng cao chất lượng để khẳng định vị thế của Vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam này trên thị trường cà phê đặc sản.

Hương vị đặc trưng: Cà phê Arabica Tây Bắc thường có hương vị nhẹ nhàng, thanh thoát, với độ chua dịu và đôi khi có nốt hương hoa quả hoặc hạt. Đây là một loại cà phê được đánh giá cao về sự tinh tế, khác biệt so với sự mạnh mẽ của Robusta Tây Nguyên.

Vùng Tây Nguyên

Khi nói đến vùng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam, không thể không kể đến vùng Tây Nguyên. Nơi đây được mệnh danh là “vựa” xuất khẩu cà phê đứng đầu thế giới, đặc biệt là cà phê Robusta.

• Địa danh và sản lượng: Những địa danh khác của Tây Nguyên như: Đắk Mil, Chư Sê, Kon Tum, Lâm Đồng… cũng có sản lượng cà phê lớn và đóng góp đáng kể vào tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. Đây là Vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam với quy mô lớn nhất.
• Thổ nhưỡng và khí hậu lý tưởng: Thổ nhưỡng tại đây có đặc điểm rất lý tưởng để canh tác các loại cà phê: độ cao khoảng 500m – 600m so với mực nước biển, và đặc biệt là đất đỏ bazan màu mỡ, giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt. Khí hậu ở đây mát mẻ, có hai mùa mưa và khô rõ rệt, lượng mưa dồi dào trong mùa mưa và nắng nhiều trong mùa khô, rất phù hợp cho quá trình sinh trưởng và phát triển của cây cà phê Robusta.
• Đặc trưng hương vị của Robusta Tây Nguyên: Cà phê Tây Nguyên có những đặc trưng rất riêng biệt, được giới sành cà phê nhận diện:
  • Hàm lượng caffeine mạnh: Robusta nổi tiếng với hàm lượng caffeine cao, mang lại cảm giác tỉnh táo tức thì.
  • Vị đậm và ít chua: Hương vị đậm đà, mạnh mẽ, ít chua, phù hợp với khẩu vị của người Việt Nam và nhiều thị trường truyền thống khác.
  • Hương vị đặc trưng: Vị ngậy của bơ, dầu hoặc vị của caramen, hay vị của nắng, gió cao nguyên… tạo nên một bản sắc riêng không thể nhầm lẫn.
• Tiềm năng Arabica ở Tây Nguyên: Ngoài loại cà phê Robusta, Tây Nguyên còn cho ra sản lượng hàng năm loại cà phê Arabica khá bình ổn, đặc biệt là ở Lâm Đồng. Nguồn cà phê Arabica ở đây có chất lượng được đánh giá ngon nhất nhì thế giới, với hương thơm khá đặc biệt, quyến rũ, độ chua thanh và body mượt mà. Các nhà rang xay cà phê đặc sản rất ưa chuộng Arabica từ Vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam này.

Vùng Trung Bộ

Khu vực Trung Bộ cũng có những vùng đất lý tưởng cho giống cây Arabica, tuy độ cao không phải quá cao như Tây Nguyên hay một số khu vực ở Tây Bắc.

• Phủ Quỳ (Nghệ An) và Khe Sanh: Đây là những địa danh nổi bật trong Vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam thuộc khu vực Trung Bộ. Điều kiện địa lý và khí hậu tại Phủ Quỳ và Khe Sanh lại rất thích hợp để trồng giống Catimor. Catimor là loài lai giữa chủng Hybrid Timor với Caturra.
• Đặc điểm hương vị của Catimor: Cà phê Catimor không có vị ngọt đậm như Arabica thuần chủng, nhưng lại có hương thơm sâu lắng, đồng thời vị chát nhẹ, đôi khi có chút mặn đặc trưng. Nhìn chung, cà phê Khe Sanh được coi là giữ vị thế đứng đầu trong vùng cà phê chè ở miền Trung, mang một bản sắc riêng cho Vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam này.
• Cà phê Arabica ở Trung Bộ: Mặc dù thời tiết gió Lào ở đây khắc nghiệt, nhưng nhờ đây là vùng đất đỏ bazan được đánh giá là loại đất tốt để cà phê phát triển, cây cà phê vẫn có thể cho ra sản phẩm chất lượng. Tuy nhiên, hiện nay diện tích cà phê tại đây đã giảm sút và cho năng suất giảm, đòi hỏi các giải pháp phát triển bền vững để duy trì tiềm năng của Vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam này.

Vùng Miền Đông Nam Bộ

Mặc dù không nổi tiếng với những cao nguyên bazan hùng vĩ, Miền Đông Nam Bộ vẫn là một trong những vùng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam với lịch sử lâu đời và những đặc điểm canh tác riêng biệt, chủ yếu tập trung ở các tỉnh như Đồng Nai, Bình Phước, và Bà Rịa – Vũng Tàu.

• Đặc điểm địa lý và thổ nhưỡng: Vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam này vẫn có những dải đất đỏ bazan và đất phù sa cổ màu mỡ, đặc biệt phù hợp cho cây cà phê Robusta. Khí hậu nhiệt đới gió mùa, lượng mưa tương đối ổn định và nhiệt độ cao quanh năm là điều kiện thuận lợi cho sự sinh trưởng mạnh mẽ của cây cà phê.
• Loại cà phê và đặc trưng: Loại cà phê này thường được dùng để pha trộn, tạo ra những ly cà phê đậm đà, đặc biệt phổ biến trong ngành sản xuất cà phê hòa tan và cà phê pha phin truyền thống của Việt Nam. Đây là một Vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam với sản lượng Robusta đáng kể.
• Tiềm năng và thách thức: Dù sản lượng không sánh bằng Tây Nguyên, Miền Đông Nam Bộ vẫn giữ vai trò quan trọng trong việc cung cấp cà phê cho các nhà máy chế biến trong khu vực, góp phần vào chuỗi giá trị cà phê của Việt Nam. Thách thức lớn nhất đối với Vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam này là biến đổi khí hậu, đặc biệt là khô hạn và đô thị hóa, đòi hỏi các phương pháp canh tác thông minh, tiết kiệm nước và bền vững hơn.

Vùng Duyên Hải Nam Trung Bộ

Khi nhắc đến Duyên Hải Nam Trung Bộ, ít ai nghĩ ngay đến cà phê, nhưng thực tế, một số tỉnh như Bình Thuận, Ninh Thuận, Khánh Hòa cũng có những diện tích cà phê nhất định, đặc biệt là cà phê Arabica ở các vùng núi cao hơn. Đây là một trong những vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam ít được biết đến nhưng có tiềm năng riêng.

• Đặc điểm địa lý và khí hậu: Vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam này có đặc trưng là khí hậu khô hạn, nhiều gió và nắng nóng, nhưng lại có những khu vực đồi núi cao, đặc biệt là các dãy núi chạy dọc ven biển, tạo ra vi khí hậu phù hợp cho cây cà phê. Độ cao và sương mù thường xuyên ở những khu vực này giúp làm dịu đi cái nắng gắt, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của cây cà phê chè.
• Loại cà phê và đặc trưng: Cà phê Arabica là loại chủ yếu được trồng ở những vùng cao của Duyên Hải Nam Trung Bộ. Do điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng đặc thù, cà phê ở đây thường có hương vị nhẹ nhàng, thanh thoát, với độ chua dịu và đôi khi mang những nốt hương của trái cây nhiệt đới đặc trưng của vùng.
• Tiềm năng và thách thức: Tiềm năng của vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam này nằm ở việc phát triển cà phê đặc sản, tập trung vào chất lượng thay vì số lượng. Tuy nhiên, thách thức lớn là nguồn nước tưới trong mùa khô và sự cạnh tranh về đất đai với các loại cây trồng khác hoặc phát triển du lịch.

Vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long

Đồng Bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL) nổi tiếng là một trong những vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam nhưng ít ai biết rằng, một số địa phương như Kiên Giang, An Giang, thậm chí là Bến Tre cũng có những diện tích nhỏ cà phê, mang đến một góc nhìn mới về vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam

• Đặc điểm địa lý và thổ nhưỡng: ĐBSCL là vùng đất thấp, chịu ảnh hưởng mạnh của chế độ thủy triều và nước ngọt. Tuy nhiên, ở một số khu vực đất giồng cao, hoặc những nơi có thể kiểm soát được độ mặn của nước, cây cà phê vẫn có thể sinh trưởng. Các loại đất phù sa màu mỡ kết hợp với khí hậu nhiệt đới ẩm quanh năm tạo điều kiện cho cây phát triển.
• Loại cà phê và đặc trưng: Cà phê ở ĐBSCL thường có hương vị khá đặc biệt, đôi khi mang chút vị đất hoặc vị mặn nhẹ do đặc điểm thổ nhưỡng và nguồn nước. Dù không phải là một vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam về mặt quy mô lớn, nhưng sự hiện diện của cà phê tại đây cho thấy khả năng thích nghi của cây cà phê với những điều kiện đa dạng.
• Tiềm năng và thách thức: Tiềm năng của ĐBSCL nằm ở việc khai thác những giống cà phê chịu hạn, chịu mặn tốt, hoặc các phương pháp canh tác bền vững phù hợp với điều kiện ngập lụt. Tuy nhiên, sự xuất hiện của cà phê tại đây mở ra một hướng đi mới, mang đến sự đa dạng cho bản đồ vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam.

Các loại cà nổi tiếng ở Việt Nam

Robusta

• Đặc điểm và sự phù hợp: Cà phê Robusta còn gọi là cà phê vối. Đây là loại cà phê thích hợp nhất với khí hậu và thổ nhưỡng tại vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam như Tây Nguyên, hằng năm đạt khoảng 90 – 95% trên tổng sản lượng cà phê của cả nước.
• Đặc trưng hương vị: Loại cà phê này không chua, có độ caffeine cao, vị đậm, và có mùi thơm nồng đặc trưng, rất thích hợp với khẩu vị của người Việt Nam và nhiều thị trường truyền thống khác.
• Phân bố và sản lượng: Hạt của cà phê Robusta nhỏ hơn loại hạt Arabica. Nó được trồng ở độ cao trung bình dưới 600m, thích nghi tốt với khí hậu vùng nhiệt đới và có mặt ở nhiều quốc gia. Việt Nam có tổng lượng chiếm gần 1/3 lượng cà phê Robusta được tiêu thụ trên toàn thế giới, khẳng định vị thế dẫn đầu trong sản xuất loại cà phê này.

Arabica

• Đặc điểm và vùng trồng: Cũng giống như loại Robusta,Arabica huộc vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam, nhưng nó được trồng ở độ cao trên 600m so với mực nước biển, nơi có khí hậu mát mẻ hơn.
• Quy trình chế biến: Quả Arabica được thu hoạch, sau đó thường trải qua quá trình lên men (ướt hoặc bán ướt), rửa sạch và được đem sấy khô.
• Hương vị đặc trưng: Hương vị Arabica hơi chua, người ta thường nói nó giống như ăn chanh, sẽ rất chua, nhưng lập tức vị đắng nhẹ của vỏ hậu phía sau. Độ chua của Arabica thường được mô tả là sáng, thanh thoát, kết hợp với hương hoa, trái cây và đôi khi là sô cô la.

Tiềm Năng Phát Triển và Thách Thức Của Ngành Cà Phê Việt Nam

Mặc dù những vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam đã khẳng định vị thế trên bản đồ cà phê thế giới, nhưng vẫn còn nhiều tiềm năng và thách thức cần vượt qua.

• Nâng cao chất lượng cà phê đặc sản: Việt Nam cần tiếp tục đầu tư vào nghiên cứu, phát triển các giống cà phê Arabica chất lượng cao, áp dụng các phương pháp chế biến tiên tiến (như chế biến kỵ khí, honey process) để nâng cao giá trị hạt cà phê, đặc biệt là ở những vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam như Lâm Đồng (Arabica) và Sơn La (Arabica).
• Phát triển bền vững: Việc canh tác cà phê cần đi đôi với bảo vệ môi trường, sử dụng nước hiệu quả, và giảm thiểu hóa chất. Các chứng nhận bền vững như Rainforest Alliance, UTZ, Fair Trade đang ngày càng được chú trọng.
• Xây dựng thương hiệu quốc gia: Bên cạnh việc xuất khẩu cà phê thô, Việt Nam cần đẩy mạnh xây dựng thương hiệu cà phê rang xay thành phẩm, đưa hương vị cà phê Việt Nam đến gần hơn với người tiêu dùng quốc tế.
• Hỗ trợ nông dân: Đảm bảo sinh kế cho nông dân thông qua việc nâng cao giá trị sản phẩm, cung cấp kiến thức và kỹ thuật canh tác hiện đại, và xây dựng chuỗi cung ứng minh bạch.

Kết

Trên đây là chia sẻ về những vùng trồng cà phê nổi tiếng tại Việt Nam. Theo đó bọn mình hy vọng bạn có thể hiểu rõ hơn về giống cà phê tại các vùng trên đất nước hình chữ S này. Ngoài ra, nếu bạn đang tìm kiếm cơ sở cung cấp máy rang cà phê, máy rang cà phê giá rẻ,… và cung cấp cà phê rang xay nguyên chất giá sỉ  liên hệ ngay với chung tôi theo đường dây 0941.423.200.

Xem thêm bài viết hữu ích khác: 5 nguyên tắc thưởng thức cà phê giúp cảm nhận trọn vẹn hương vị