8 Cách bảo quản hạt cà phê đã rang

Việc nắm vững cách bảo quản hạt cà phê đã rang là yếu tố then chốt, quyết định chất lượng cuối cùng của mỗi tách cà phê. Dù bạn là một người pha chế chuyên nghiệp, việc hiểu và thực hành đúng cách bảo quản hạt cà phê đã rang sẽ giúp bạn khai thác trọn vẹn tiềm năng hương vị của nó. Bài viết này sẽ nói về 9 cách bảo quản hạt cà phê đã rang một cách hiệu quả nhất, giúp cho ly cà phê của bạn luôn được tròn vị. 

Quá trình lão hóa của hạt cà phê

Để hiểu sâu hơn về cách bảo quản hạt cà phê đã rang, chúng ta cần nhìn vào các quá trình hóa học diễn ra bên trong hạt.

• Thải khí: Quá trình rang tạo ra hàng trăm hợp chất khí, chủ yếu là CO2 bị mắc kẹt trong cấu trúc xốp của hạt. Ngay sau khi rang, CO2 bắt đầu thoát ra ngoài và quá trình này diễn ra mạnh mẽ nhất trong 24-48 giờ đầu tiên. 
• Oxy hóa: Oxy phản ứng với các hợp chất hương thơm, làm chúng biến đổi thành các chất khác không có mùi hoặc có mùi vị khó chịu. Đây là lý do tại sao cách bảo quản hạt cà phê đã rang luôn tập trung vào việc ngăn chặn oxy.
• Mất đi hương vị dễ bay hơi: Các hợp chất hương thơm bay hơi nhanh chóng, đặc biệt khi tiếp xúc với không khí. Cách bảo quản hạt cà phê đã rang đúng cách sẽ làm chậm quá trình này.

4 yếu tố làm suy giảm chất lượng hạt cà phê 

Để có cách bảo quản hạt cà phê đã rang hiệu quả, bạn cần phải hiểu rõ các yếu tố chính làm suy giảm chất lượng của nó. 4 yếu tố này hoạt động không ngừng nghỉ để làm mất đi hương vị và độ tươi mới của cà phê. 

Mỗi yếu tố đều có một tác động đến cà phê khác nhau, mà chúng ta cần phải nhận diện để đưa ra cách bảo quản hạt cà phê đã rang phù hợp.

Oxy và quá trình oxy hóa

Ngay sau khi rời khỏi máy rang cà phê và nguội đi, hạt cà phê bắt đầu một quá trình gọi là lão hóa. Hạt cà phê giải phóng khí CO2 và đồng thời tiếp xúc với oxy trong không khí.

Phản ứng oxy hóa làm biến đổi các hợp chất hương thơm dễ bay hơi trong hạt. Các hợp chất này, bao gồm aldehydes, ketones, pyrazines, và furans, chịu trách nhiệm tạo ra những nốt hương phức tạp của cà phê.

Khi chúng bị oxy hóa, chúng sẽ chuyển thành các hợp chất khác có mùi vị khó chịu, hôi và cũ. Đây là nguyên nhân chính và mọi cách bảo quản hạt cà phê đã rang đều hướng đến mục tiêu chính là giảm thiểu quá trình này.

Sự hiện diện của oxy không chỉ làm mất đi hương thơm tinh tế mà còn làm giảm độ ngọt và tăng vị đắng, khiến tách cà phê trở nên nhạt nhẽo và kém hấp dẫn. Hiểu rõ cơ chế này là nền tảng của cách bảo quản hạt cà phê đã rang tối ưu.

Ánh sáng

Ánh sáng, đặc biệt là tia cực tím có năng lượng cao và có thể phá vỡ cấu trúc hóa học của các phân tử hương thơm trong hạt cà phê. Quá trình này không chỉ làm giảm hương vị mà còn có thể tạo ra các hợp chất có vị đắng và vị lạ.

Đây là lý do vì sao bạn không nên bảo quản cà phê trong hộp đựng trong suốt và đặt ở nơi có nhiều ánh sáng. Một cách bảo quản hạt cà phê đã rang thông minh là luôn giữ chúng trong bóng tối hoàn toàn.

Ngay cả ánh sáng phòng cũng có thể gây hại nếu cà phê tiếp xúc trong thời gian dài. Một chiếc hộp đựng mờ đục hoặc túi có lớp lót bên trong là lựa chọn lý tưởng, đây là một cách bảo quản hạt cà phê đã rang đơn giản nhưng hiệu quả.

Nhiệt độ

Nhiệt độ cao làm tăng tốc độ của tất cả các phản ứng hóa học, bao gồm cả quá trình oxy hóa. Khi hạt cà phê tiếp xúc với nhiệt độ cao các hợp chất hương thơm sẽ bay hơi nhanh hơn, làm cho cà phê mất đi sự sống động và hương vị phức tạp.

Nhiệt độ quá cao còn có thể gây ra hiện tượng tái rang, làm hạt cà phê chuyển sang màu sẫm hơn và có vị cháy. Một trong những nguyên tắc cốt lõi của cách bảo quản hạt cà phê đã rang là giữ chúng ở nơi có nhiệt độ ổn định, mát mẻ.

Sự dao động nhiệt độ cũng không tốt, vì nó có thể gây ra hiện tượng ngưng tụ hơi nước bên trong hộp, đây là điều tối kỵ khi tìm cách bảo quản hạt cà phê đã rang đúng.

Độ ẩm 

Hạt cà phê rang có cấu trúc xốp và có khả năng hấp thụ độ ẩm rất cao. Độ ẩm không chỉ làm hạt cà phê bị vón cục, thay đổi trọng lượng và làm sai lệch tỷ lệ pha.

Sự hấp thụ độ ẩm cũng ảnh hưởng xấu đến hương vị và độ giòn của hạt. Khi hạt cà phê bị ẩm, nó sẽ mất đi độ giòn tự nhiên và khi xay, bột cà phê sẽ không đồng đều, dẫn đến việc chiết xuất kém.

Cách bảo quản hạt cà phê đã rang 

Luôn mua cà phê mới rang

Đây là nguyên tắc bất di bất dịch trong cách bảo quản hạt cà phê đã rang. Chất lượng cà phê tốt nhất khi nó còn tươi.

• Mua cà phê mới rang: Hãy luôn tìm kiếm các nhà rang địa phương hoặc các thương hiệu uy tín luôn ghi rõ ngày rang trên bao bì. Một cách bảo quản hạt cà phê đã rang tốt nhất là bắt đầu với cà phê tươi nhất có thể.
• Khoảng thời gian vàng: Cà phê đạt đỉnh hương vị không phải ngay sau khi rang, mà là sau một khoảng thời gian degassing. Tùy thuộc vào mức độ rang:
  • Rang sáng: Lý tưởng để pha sau 3-7 ngày rang.
  • Rang vừa: Lý tưởng sau 5-10 ngày rang.
  • Rang đậm: Lý tưởng sau 7-14 ngày rang. 
• Máy rang cà phê hù hợp: Việc lựa chọn các dòng máy rang phù hợp và uy tín cũng là một điều vô cùng quan trọng trong việc bảo quản hạt cà phê đã rang. Nếu máy rang cà phê không rang cà phê chín đều thì việc bảo quản hạt cà phê sau khi rang cũng vô cùng khó khăn.
  • Máy rang cà phê bằng gas: Máy rang cà phê 3kg, 5kg, 10kg, 20kg, 30kg, 60kg và 120kg,…
  • Máy rang cà phê bằng điện: Máy rang cà phê hot air, máy rang cà phê dạng trống, máy rang cà phê mini,…

Mua hạt cà phê, không phải cà phê xay

Đây là mẹo đơn giản nhưng tạo ra sự khác biệt lớn nhất về chất lượng.

• Tác động của diện tích bề mặt: Cà phê xay có diện tích bề mặt tiếp xúc với không khí lớn hơn hạt nguyên gấp hàng nghìn lần. Quá trình oxy hóa diễn ra với tốc độ chóng mặt, làm cho các hợp chất hương thơm bay hơi chỉ trong vài phút. 
• Chi tiết thực hiện: Đầu tư vào một chiếc máy xay cà phê chất lượng tốt. Đây là một trong những cách bảo quản hạt cà phê đã rang hiệu quả nhất mà bạn có thể làm, vì nó giữ nguyên vẹn cấu trúc hương vị cho đến khoảnh khắc cuối cùng.

Sử dụng hộp đựng kín khí và không trong suốt

Cách bảo quản hạt cà phê đã rang bằng hộp đựng kín khí và không trong suốt là một điều kiện lý tưởng.

• Kín khí: Hãy tìm các loại hộp có gioăng silicon hoặc các cơ chế khóa đặc biệt để đảm bảo độ kín tuyệt đối. Một số hộp còn có cơ chế hút chân không thủ công, giúp loại bỏ gần hết không khí bên trong. 
• Không trong suốt: Ngăn ánh sáng, đặc biệt là ánh sáng mặt trời, chiếu vào hạt. Các loại hộp bằng kim loại, gốm hoặc thủy tinh màu sẫm là lựa chọn tốt.
• Tầm quan trọng của van một chiều: Các túi đựng cà phê chuyên dụng thường có một van nhỏ trên thân túi. Đây là van một chiều, cho phép khí CO2 thoát ra ngoài mà không cho không khí từ bên ngoài đi vào. 

>> Xem thêm bài viết liên quan: 4 cách bảo quản cà phê rang xay giúp giữ hương vị lâu nhất

Bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh xa nguồn nhiệt

Nhiệt độ và độ ẩm là 2 kẻ thù thầm lặng nhưng cực kỳ nguy hiểm.

• Nhiệt độ ổn định: Đặt hộp cà phê ở nơi có nhiệt độ ổn định, mát mẻ, tốt nhất là nhiệt độ phòng ($20-25$°C). Tránh đặt gần bếp, lò nướng, cửa sổ có ánh nắng mặt trời chiếu vào. 
• Kiểm soát độ ẩm: Đặt hộp cà phê ở nơi khô ráo, tránh xa những nơi có độ ẩm cao như gần bồn rửa, máy rửa chén. Đây là một cách bảo quản hạt cà phê đã rang quan trọng để tránh nấm mốc và mất hương vị.

Tránh bảo quản trong tủ lạnh hoặc tủ đông

Đây là một sai lầm phổ biến mà nhiều người mắc phải, nhưng cách bảo quản hạt cà phê đã rang này có thể áp dụng nếu bạn hiểu rõ.

• Môi trường tủ lạnh: Tủ lạnh có độ ẩm cao và chứa nhiều mùi từ các loại thực phẩm khác. Hạt cà phê sẽ hấp thụ cả hai, làm hỏng hoàn toàn hương vị ban đầu. 
• Đông lạnh: Đây là một cách bảo quản hạt cà phê đã rang đặc biệt chỉ dành cho việc lưu trữ dài hạn một lượng lớn cà phê.
  1. Chia nhỏ: Chia cà phê thành các phần nhỏ vừa đủ dùng trong 1-2 tuần.
  2. Hút chân không: Sử dụng túi hút chân không hoặc hộp kín khí để loại bỏ hoàn toàn không khí.
  3. Làm tan đá: Khi muốn sử dụng, lấy toàn bộ túi ra khỏi tủ đông và để cà phê tan đá ở nhiệt độ phòng. Tuyệt đối không mở túi khi cà phê đang còn lạnh. 

Hạn chế mở hộp đựng và mua lượng vừa đủ

Mỗi khi bạn mở hộp đựng, một lượng không khí mới sẽ tràn vào. Điều này không chỉ làm tăng tốc độ oxy hóa mà còn khiến các hợp chất hương thơm dễ bay hơi bị thất thoát ra ngoài.

• Chi tiết thực hiện: Hãy lên kế hoạch pha chế và chỉ lấy một lượng cà phê vừa đủ cho lần pha đó. Đây là một cách bảo quản hạt cà phê đã rang tưởng chừng nhỏ nhặt nhưng lại rất quan trọng. 

Chú ý đến thời gian từ khi rang đến khi pha

Sự tươi mới không phải là chỉ vài giờ sau khi rang. Cà phê cần một thời gian để thải khí. Nếu pha quá sớm, khí CO2 còn tồn đọng trong hạt sẽ cản trở quá trình chiết xuất, làm cho cà phê có vị chua gắt và không đủ vị. 

Sử dụng hệ thống hút chân không chuyên nghiệp

Đối với những người muốn bảo quản cà phê với chất lượng cao nhất, một hệ thống hút chân không là một khoản đầu tư xứng đáng.

• Lợi ích: Loại bỏ gần như toàn bộ không khí trong hộp đựng, làm chậm đáng kể quá trình oxy hóa. Đây là cách bảo quản hạt cà phê đã rang tiên tiến nhất.
• Chi tiết thực hiện: Các hệ thống này thường đi kèm với các hộp đựng được thiết kế đặc biệt.

Các sai lầm phổ biến khi bảo quản hạt cà phê rang và cách khắc phục

Mặc dù đã nắm rõ các nguyên tắc, nhiều người vẫn mắc phải một số sai lầm, dẫn đến hương vị cà phê không được trọn vẹn. Hiểu được những lỗi này sẽ giúp bạn hoàn thiện cách bảo quản hạt cà phê đã rang của mình.

1. Sử dụng hộp đựng trong suốt: Nhiều người thích nhìn thấy hạt cà phê của mình, nhưng việc này lại khiến cà phê bị ảnh hưởng bởi ánh sáng. Thay vì vậy, hãy chọn hộp kim loại hoặc gốm. 
2. Bảo quản gần bếp hoặc trong tủ lạnh: Cả hai nơi này đều có sự thay đổi nhiệt độ và độ ẩm lớn. Một cách bảo quản hạt cà phê đã rang đúng là tránh xa nhiệt và độ ẩm.
3. Mua cà phê xay sẵn: Như đã đề cập ở trên, cà phê xay mất hương vị rất nhanh. Hãy luôn mua hạt và xay trước khi pha. Đây là một cách bảo quản hạt cà phê đã rang đơn giản nhưng mang lại hiệu quả lớn.
4. Để cà phê trong túi giấy: Túi giấy không kín khí và không ngăn được ánh sáng, không phải là cách bảo quản hạt cà phê đã rang tốt nhất. Hãy chuyển cà phê sang hộp kín khí.

Kết luận

Một cách bảo quản hạt cà phê đã rang hiệu quả sẽ đảm bảo rằng mỗi tách cà phê bạn pha đều là một trải nghiệm hương vị tươi mới và đáng nhớ. Hãy xem việc bảo quản cà phê như một phần không thể thiếu của hành trình khám phá và thưởng thức cà phê của bạn.

Hãy luôn nhớ các nguyên tắc chính: Mua cà phê mới rang, xay ngay trước khi pha và bảo quản trong hộp kín khí, không trong suốt ở nơi khô ráo, thoáng mát. Bằng cách áp dụng những cách bảo quản hạt cà phê đã rang này, bạn sẽ luôn có được những tách cà phê thơm ngon nhất.