Tất tần tật về giấy lọc cà phê

Vốn được phát hiện vào những năm thế kỷ XX, giấy lọc cà phê vẫn được sử dụng đến hiện tại với nhiều ưu điểm và công dụng tuyệt vời. Dưới đây là những thông tin cơ bản về giấy lọc nhưng có thể bạn chưa biết, cùng MON ROASTER tìm hiểu nhé!

Lịch sử phát minh ra giấy lọc cà phê

Trong thế giới cà phê hiện đại, giấy lọc cà phê là một vật dụng quen thuộc, gần như không thể thiếu trong nhiều phương pháp pha chế, từ Pour Over thủ công đến máy pha cà phê tự động. Sự hiện diện tưởng chừng đơn giản của giấy lọc cà phê đã cách mạng hóa cách chúng ta thưởng thức thức uống này, mang lại một ly cà phê sạch hơn, ít cặn hơn và hương vị tinh khiết hơn.

Tuy nhiên, ít ai biết rằng, đằng sau mảnh giấy mỏng manh này là một câu chuyện thú vị về sự đổi mới, xuất phát từ nhu cầu cá nhân và đã thay đổi vĩnh viễn ngành công nghiệp cà phê. Lịch sử phát minh ra giấy lọc cà phê không chỉ là một câu chuyện về sáng tạo kỹ thuật mà còn là minh chứng cho tác động to lớn của những ý tưởng nhỏ.

Nhu Cầu Ra Đời Của Giấy Lọc Cà Phê

Các phương pháp phổ biến thời bấy giờ, như đun sôi cà phê trực tiếp trong nồi hoặc sử dụng các loại phin bằng vải, kim loại, thường để lại một lượng lớn bã cà phê lơ lửng trong ly. Điều này không chỉ gây khó chịu khi uống mà còn ảnh hưởng đến hương vị của cà phê, khiến nó trở nên đắng và chát hơn do bã cà phê tiếp tục chiết xuất quá mức.

Những người yêu cà phê luôn tìm kiếm một giải pháp để có được một ly cà phê “sạch”, tức là không có cặn. Các nỗ lực ban đầu bao gồm việc sử dụng vải lanh, lưới kim loại thô sơ, hoặc thậm chí là vớ cũ để lọc cà phê.

Tuy nhiên, những phương pháp này đều có nhược điểm: vải thường giữ lại mùi vị, khó vệ sinh; lưới kim loại vẫn để lọt cặn mịn; và không có gì đảm bảo vệ sinh hoàn toàn. Nhu cầu về một vật liệu lọc hiệu quả, tiện lợi và hợp vệ sinh là rất lớn, tạo tiền đề cho sự xuất hiện của giấy lọc cà phê.

Bà Amalie Auguste Melitta Bentz

Câu chuyện về giấy lọc cà phê gắn liền với một người phụ nữ tên là Amalie Auguste Melitta Bentz (1873-1950), một bà nội trợ người Đức đến từ Dresden. Bà Melitta là một người yêu cà phê cuồng nhiệt, nhưng giống như nhiều người khác vào thời điểm đó, bà luôn cảm thấy khó chịu với cặn cà phê còn sót lại trong ly sau khi pha bằng các phương pháp truyền thống.

Vào những năm đầu thế kỷ 20, cụ thể là năm 1908, bà Melitta đã nảy ra một ý tưởng đơn giản nhưng đầy sáng tạo. Bà lấy một mảnh giấy thấm từ vở bài tập của con trai mình, đục lỗ vào đáy một lon thiếc, và đặt mảnh giấy đó vào trong lon.

Sau đó, bà cho cà phê xay vào giấy và rót nước sôi qua. Kết quả là một ly cà phê trong veo, không cặn, với hương vị sạch sẽ hơn rất nhiều so với cách pha truyền thống. Bà đã thành công trong việc tạo ra một hệ thống lọc hiệu quả chỉ với những vật liệu đơn giản trong nhà bếp của mình, đây chính là khoảnh khắc khai sinh của giấy lọc cà phê.

Nhận thấy tiềm năng to lớn của phát minh này, vào ngày 20 tháng 6 năm 1908, bà Melitta Bentz đã đăng ký bằng sáng chế cho “Filter Top Device with Filter Paper” tại Văn phòng Bằng sáng chế Hoàng gia ở Berlin. Ban đầu, họ chỉ sản xuất giấy lọc cà phê và phễu lọc tại nhà riêng.

Sự Phát Triển Của Công Ty Melitta Và Vai Trò Của Giấy Lọc Cà Phê

Sự ra đời của công ty Melitta đánh dấu một bước ngoặt lớn cho sự phát triển của giấy lọc cà phê và ngành cà phê nói chung.

• Sản xuất và thương mại hóa: Với bằng sáng chế trong tay, gia đình Bentz bắt đầu sản xuất giấy lọc cà phê và phễu lọc một cách chuyên nghiệp. Năm 1912, họ đã bán được 1.250 bộ lọc và 45.000 gói giấy lọc cà phê.
• Chiến tranh và những thách thức: Thế chiến thứ nhất và thứ hai đã gây ra nhiều thách thức cho công ty Melitta, bao gồm thiếu hụt nguyên liệu và đình trệ sản xuất. Tuy nhiên, sau mỗi cuộc chiến, công ty đều nỗ lực phục hồi và phát triển mạnh mẽ.
• Đổi mới liên tục: Melitta không ngừng cải tiến giấy lọc cà phê của mình. Đây là yếu tố quan trọng giúp giấy lọc cà phê của Melitta giữ vững vị thế trên thị trường.
• Mở rộng thị trường: Từ một doanh nghiệp gia đình nhỏ, Melitta đã phát triển thành một tập đoàn quốc tế, cung cấp giấy lọc cà phê và các sản phẩm cà phê khác ra khắp thế giới. Sự thành công của Melitta không chỉ dựa vào sản phẩm tiên phong mà còn dựa vào chiến lược marketing hiệu quả và khả năng thích ứng với thị trường.

Tác Động Của Giấy Lọc Cà Phê Đến Ngành Công Nghiệp Cà Phê

Phát minh ra giấy lọc cà phê của bà Melitta Bentz đã tạo ra một cuộc cách mạng thầm lặng với những tác động sâu rộng đến cách chúng ta pha chế và thưởng thức cà phê.

• Cà phê sạch hơn, ngon hơn: Công dụng rõ rệt nhất là loại bỏ hoàn toàn cặn cà phê, mang lại một ly cà phê trong trẻo, sạch vị. Giấy lọc cà phê đã nâng cao trải nghiệm thưởng thức cà phê lên một tầm cao mới.
• Tiện lợi và dễ sử dụng: Giấy lọc cà phê cực kỳ tiện lợi. Sau khi pha xong, chỉ cần bỏ giấy lọc cà phê và bã đi mà không cần vệ sinh phức tạp như phin vải hay lưới kim loại. Sự tiện lợi này đã thúc đẩy sự phổ biến của việc pha cà phê tại nhà và trong các văn phòng.
• Thúc đẩy sự phát triển của máy pha cà phê: Sự ra đời của giấy lọc cà phê là tiền đề cho sự phát triển của các loại máy pha cà phê tự động sử dụng phin và giấy lọc cà phê, từ các máy pha nhỏ giọt trong gia đình đến các hệ thống pha chế lớn hơn. Điều này đã làm cho việc pha cà phê trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn bao giờ hết, góp phần vào sự phổ biến rộng rãi của cà phê trên toàn cầu.
• Thay đổi khẩu vị người tiêu dùng: Khi cà phê trở nên sạch hơn và dễ uống hơn nhờ giấy lọc cà phê, khẩu vị của người tiêu dùng cũng dần thay đổi. Họ bắt đầu tìm kiếm những ly cà phê có hương vị tinh khiết, ít đắng hơn và có thể cảm nhận được các đặc tính riêng biệt của từng loại hạt.
• Tạo ra một ngành công nghiệp phụ trợ: Sự phổ biến của giấy lọc cà phê đã tạo ra một ngành công nghiệp phụ trợ lớn mạnh, bao gồm sản xuất phễu lọc, máy pha cà phê dùng giấy lọc cà phê, và chính bản thân giấy lọc cà phê với nhiều hình dạng và kích cỡ khác nhau để phù hợp với các loại thiết bị và phương pháp pha khác nhau.

Giấy Lọc Cà Phê Ngày Nay

Hơn một thế kỷ sau phát minh của bà Melitta Bentz, giấy lọc cà phê vẫn là một phần không thể thiếu của thế giới cà phê, nhưng đã có nhiều sự phát triển đáng kể.

• Đa dạng về vật liệu và thiết kế: Ngày nay, giấy lọc cà phê được sản xuất từ nhiều loại bột giấy khác nhau, có thể là không tẩy trắng hoặc tẩy trắng. Các hình dạng và kích cỡ cũng rất phong phú để phù hợp với từng loại dụng cụ pha chế cụ thể, tối ưu hóa quá trình chiết xuất.
• Giấy lọc bền vững: Với nhận thức ngày càng tăng về môi trường, ngành công nghiệp giấy lọc cà phê cũng đang hướng tới các giải pháp bền vững hơn. Nhiều sản phẩm giấy lọc cà phê hiện được làm từ bột gỗ được khai thác bền vững, có khả năng phân hủy sinh học, hoặc thậm chí là tái chế.
• Đóng góp vào cà phê đặc sản: Trong làn sóng cà phê đặc sản hiện nay, giấy lọc cà phê được ưa chuộng cho các phương pháp pha thủ công vì khả năng tạo ra một ly cà phê “sạch”, làm nổi bật các nốt hương tinh tế, độ chua sáng và body nhẹ nhàng, cho phép người uống khám phá trọn vẹn đặc tính của hạt cà phê.

Lịch sử phát minh ra giấy lọc cà phê là một câu chuyện đáng ngạc nhiên về tầm ảnh hưởng của một ý tưởng tưởng chừng đơn giản. Từ một nhu cầu cá nhân của bà Melitta Bentz, giấy lọc cà phê đã trở thành một biểu tượng của sự tiện lợi, sạch sẽ và chất lượng trong pha chế cà phê.

Nó không chỉ giải quyết vấn đề cặn bã mà còn mở ra cánh cửa cho sự đổi mới trong ngành cà phê, góp phần định hình khẩu vị và thói quen thưởng thức cà phê của hàng tỷ người trên thế giới. Dù bạn có đang thưởng thức một ly cà phê Pour Over tinh tế hay một tách cà phê phin quen thuộc, hãy nhớ rằng đằng sau sự trong trẻo của nó là một lịch sử phong phú và một phát minh vĩ đại: giấy lọc cà phê.

Những thông tin cơ bản về giấy lọc cà phê

Chất liệu giấy lọc cà phê

Những nguyên liệu làm giấy lọc cà phê phổ biến gồm rơm, cỏ và gỗ. Khi bạn đã có các nguyên liệu thô, các sợi cellulose thực vật thì sau đó chúng được ép nóng với nhau để tạo thành hình nón hoặc bất kỳ hình dạng nào đó.

Chiều dài nguyên liệu sợi cellulose thường sẽ quyết định độ xốp của giấy lọc và sau đó ảnh hưởng đến dầu và các hợp chất được chiết xuất vào ly cà phê. Sợi tre và abaca (một loại chuối) là một trong số các nguyên liệu thô phổ biến, có sợi dài nhất và được sử dụng để sản xuất giấy lọc cà phê chuẩn nhất.

Ngược lại, bột giấy từ cây bạch đàn có sợi ngắn nhất, ít xốp nhất trong những loại bột giấy để sản xuất giấy lọc cà phê.

Hình dáng giấy lọc

Mỗi loại giấy lọc cà phê sẽ đựng một lượng cà phê xay và nước nhất định và tuỳ loại sẽ phù hợp với một hình dạng nào đó cụ thể (ví dụ bộ lọc có đáy dạng phẳng hay hình nón).

Chemex và Hario V60 là hai trong số những dụng cụ Pour Over sử dụng giấy lọc cà phê hình nón phổ biến nhất trong khi Fellow Stag X và Kalita Wave sử dụng giấy lọc đáy phẳng thông thường.

Mỗi loại sẽ cần có giấy lọc cà phê tương ứng riêng với chúng. Vì theo nghiên cứu, sự khác nhau về hình dáng giữa hai kiểu giấy lọc cà phê sẽ ảnh hưởng đến dòng chảy của nước trong quá trình chiết xuất.

Cụ thể, đối với cà phê rang nhạt, giấy lọc có đáy phẳng mang lại nhiều hương vị ngọt ngào và thơm hơn, trong khi sử dụng giấy lọc hình nón sẽ cho ra hương vị đậm hơn một chút giống như quả mọng. Còn với cà phê rang đậm, giấy lọc đáy dạng phẳng mang lại hương vị sô cô la, hạt và gỗ hơn trong cốc. Ngược lại, giấy lọc hình dạng nón sẽ làm tăng vị đắng.

Độ dày của giấy lọc cà phê

Hiện nay, giấy lọc cà phê phổ biến với 2 độ dày như sau: giấy lọc dày ở khoảng 0,28mm theo thông số chính xác của nhà sản xuất, chúng được sử dụng với cafe dạng thô xay và được rang nhẹ hơn. Bên cạnh đó, giấy lọc loại mỏng hơn khoảng 0,15mm – lý tưởng dành cho cà phê rang đậm và được xay mịn hơn. Cả hai đều có ưu điểm là dễ chiết xuất, có nghĩa là thời gian dành cho việc ủ cà phê ngắn hơn.

Tuy nhiên, cần lưu ý cà phê sau khi chiết thường có hương vị không tốt đây là hậu quả của kỹ thuật rót nước thiếu chuyên nghiệp. Người mới bắt đầu pha chế với Pour over thường thiếu kinh nghiệm kiểm soát được tốc độ dòng chảy trong quá trình rót và do đó, giấy lọc cà phê không phải là lý do chính.

Phân loại giấy lọc cà phê phổ biến hiện nay

Ngày nay, với những người yêu thích cà phê được pha chế bằng phương pháp Pour Over hoặc đối với Aero Press đều cần đến giấy lọc cà phê. Sự phát triển về mặt kỹ thuật đã cho ra những loại giấy lọc hiện đại và thuận tiện hơn rất nhiều, từ loại giấy lọc giúp tăng hương vị cà phê đến loại có thể giảm thiểu vị đắng.

Có 2 loại giấy lọc cà phê phổ biến được nhiều người sử dụng đó là: giấy lọc được tẩy trắng (bleached) và giấy lọc không tẩy (unbleached) có màu vàng.

Giấy lọc cà phê loại tẩy trắng

Trong loại giấy lọc này có hai loại chất tẩy chính được sử dụng trong quá trình sản xuất giấy lọc là Oxy và Clo. Ngày nay, hầu hết các nhà sản xuất giấy lọc cà phê đều nghiêng về tẩy trắng bằng oxy vì nó có tính phân hủy sinh học nhanh và thân thiện với môi trường hơn chất Clo.

Giấy lọc cà phê không tẩy

Được biết đến là loại giấy lọc cà phê có màu vàng hoặc nâu thay vì trắng sáng (Brown Coffee Filters). Nguyên nhân chính là do nhà sản xuất không xử lý qua quá trình tẩy màu. Như vậy, bỏ qua màu sắc thì giấy lọc cà phê không tẩy có vẻ vẫn ổn nhưng vấn đề chính với loại giấy lọc này là nếu chúng ta không tráng, rửa trước khi pha chế cà phê thì loại “giấy lọc mộc” này sẽ ảnh hưởng khá nhiều đến hương vị cà phê.

Tạm kết

Cuối cùng, qua bài viết trên về giấy lọc cà phê, MON ROASTER hy vọng các bạn hãy đặt mối quan tâm về việc chọn lựa loại giấy lọc phù hợp để ly cafe có hương vị tốt hơn. Ngoài ra, nếu bạn có nhu cầu mua máy rang cafe 5kg, 10kg,… chất lượng hãy ghé Mon Roaster- Máy rang cafe để tham khảo nhé!

Xem thêm bài viết khác của Mon Roaster: 6 Cách chọn máy rang cho người mới